De Europese Unie heeft vlak voor de inwerkingtreding van de nieuwe Ecodesign-verordening de regels voor het vervangen van displays afgezwakt.
Hierdoor kunnen consumenten kapotte schermen niet eenvoudig zelf vervangen, ondanks eerdere plannen die dit wel mogelijk maakten. De Ecodesign-verordening, die sinds 20 juni 2025 van kracht is, verplicht fabrikanten van onder meer smartphones en tablets om hun producten duurzamer en beter repareerbaar te maken. Nieuwe toestellen moeten minimaal vijf jaar software-updates krijgen na het einde van de verkoopperiode. Ook moeten zij een energielabel dragen waarop de levensduur, repareerbaarheid en andere duurzaamheidseigenschappen zichtbaar zijn.
Schermen niet eenvoudig vervangbaar
In de oorspronkelijke versie van de verordening uit 2023 konden consumenten nog met eenvoudige gereedschappen zelf een scherm vervangen. Een zogeheten “Corrective Act”, die kort voor de deadline werd voorgesteld, haalde die mogelijkheid uit de regeling. Schermen blijven beschikbaar voor eindgebruikers, maar fabrikanten hoeven hun apparaten niet zó te ontwerpen dat consumenten ze zelf kunnen vervangen. Daarvoor is nu professionele apparatuur nodig.
Daarnaast verplicht de verordening fabrikanten om vijftien soorten onderdelen aan professionele reparatiediensten te leveren. Consumenten en vrijwilligersinitiatieven zoals repair cafés krijgen toegang tot slechts vijf onderdelen. Belangrijke componenten zoals cameramodules en audiopoorten ontbreken echter op deze lijst. Ook hoeven fabrikanten die voldoen aan bepaalde duurzaamheidscriteria voor accu’s geen losse batterijen aan consumenten beschikbaar te stellen.
Volgens critici blijft de daadwerkelijke repareerbaarheid voor gewone gebruikers daardoor beperkt. “Er is nog steeds ruimte voor verbetering,” stelt Kyle Wiens, oprichter van iFixit.
Vooral voor water- en stofdichte apparaten vormt een vereenvoudigde schermvervanging een extra uitdaging. Deze toestellen zijn vaak uitgerust met speciale afdichtingen die moeilijk te vervangen zijn zonder professioneel gereedschap.
Hoewel de aangepaste regels nog steeds een stap vooruit betekenen voor consumenten en milieu, roept de versoepeling vragen op over de daadwerkelijke impact. Het is nog onduidelijk hoe fabrikanten de nieuwe verplichtingen precies zullen toepassen. Daarbij blijven zorgen bestaan over softwarematige blokkades van onderdelen en het ontbreken van prijsregulering voor reserveonderdelen.
